یاسین‌ایر YasinAir

SR-71 Black Bird
شاهکار مهندسی لاکهید مارتین



مقدمه

در نگاه اول وقتی به این جنگنده با عظمت نگاه می‌کنید، فکر می‌کنید این جنگنده فقط در فیلم هایی مثل جنگ ستارگان وجود دارد اما باید بدانید این جنگنده شگفت‌آور نه تنها کاملا واقعی است بلکه جدید هم نیست! SR-71 اولین پرواز خود را برای نیروی هوایی امریکا در 22 دسامبر سال 1964 انجام داده است!


تولد

زمانی که در سال 1947 جنگ سرد بین امریکا و شوروی آغاز شد، امریکا نیاز شدیدی به سر در آوردن از کار های شوروی پیدا کرد. به همین خاطر هواپیما جاسوسی U-2 را ساخت. U-2اولین پرواز خود را برای نیروی هوایی امریکا در 1 آگوست سال 1955 انجام داد. U-2 هم در این مدت کمک های شایانی به امریکا کرد و به لطف همین U-2 بود که امریکا در سال 1962 از حرکت های موشکی کوبا و شوروی با خبر می‎‎‎‎‎‎‎‎‌شود. هواپیما‌های U-2 با این‌که در ارتفاع بالایی پرواز می‌کردند ولی از موشک های زمین به هوای روسیه در امان نبودند.

هواپیمای U2

در همین هنگام بود که رئیس جمهور وقت امریکا، دوایت آیزنهاور (Dwight D. Eisenhower) شخصا به لاکهید گفت که غیرممکن ها را بسازد. این شد که لاکهید مارتین مدل اولیه ای موسوم به A-12 ساخت. بعد از اینکه آزمایشات روی این هواپیما جواب داد، شرکت لاکهید 15 عدد از این A-12 ها ساخت. این هواپیما هم در جنگ کره، هم در ویتنام و هم جاسوسی از شوروی به خوبی کارش را انجام می‌داد. اما یک هواپیمای حادثه ساز بود چون در مدت کوتاهی 6 تا از این 15 تا دچار سانحه شد و سقوط کرد. وقتی اطلاعات سوانح این هواپیما‌ها به شرکت لاکهید‌مارتین رسید آن‌ها فورا تصمیم گرفتند که یکی بهترش را بسازند.

A-12

سپس آنها موفق هم شدند! آنها در عرض دو سال A-12 را از رده خارج کردند و SR-71 متولد شد. این هواپیما که با طراحی بی نظیر کلارنس (کلی) جانسون ساخته شده بود اولین فروند از آن در سال 1964 در منطقه 51 پرواز کرد.


خصوصیات

این هواپیما می‌توانست 26 کیلومتر بالای زمین پرواز کند. آنقدر بالا که خلبان انحنای سیاره و سیاهی فضا را می‌دید. 93% از SR-71 از تیتانیوم ساخته شده بود. با اینکه تیتانیوم هفتمین فلز رایج زمین است اما بسیار گران قیمت است. چون هم فرآوری و پالایش اش خیلی طولانی است، هم ماشین کاری اش سخت است و هم اینکه احتمال دارد موقع جوشکاری یا پرداخت، هر آن با هوا واکنش بدهد و شکسته شود.

اما حالا چرا تیتانیوم؟ برای جتی که 3/3 ماخ سرعت، یعنی 1070 متر بر ثانیه سرعت دارد، اصطکاک آیرودینامیکی بدنه گرمای 400 درجه ای رو تولید می‌کند که هر فلزی نم‌تواند آن را تحمل کند. به همین خاطر است که فلزی را نیاز داشتند که کمترین میزان انبساط و انقباض را داشته باشد. و برای همین هم است که 93% از sr-71 از تیتانیوم ساخته شده.

برای ساخت این هواپیماها امریکا نیاز به مقادیر زیادی تیتانیوم داشت که حتی در امریکا وجود هم نداشت. اما یک کشور دیگر بود که منبع اصلی تیتانیوم های جهان بود: «شوروی». در حال حاضر هم که جنگ سرد بود و شوروی و امریکا درگیر دعوا با همدیگر. این شد که امریکا شروع کرد به خرید تیتانیوم از شوروی از طریق شرکت های جعلی.


سرعت

و اما سرعت...
سرعت این هواپیما 3/3 ماخ یعنی 3600 کیلومتر اعلام شده است که به لطف موتور های پیشرفته اش که ترکیبی از موتور های رم جت و توربوجت بود بدست می‌آمد. این در حالی است که F-22 که یکی از بهترین جنگنده های جهان است، تنها می‌تواند تا 2400 کیلومتر برود. و تازه این سرعتی نبود که sr-71 می‌توانست برود، او می‌توانست بیشتر از این حرف ها برود...

SR-71 میتوانست بیشتر از این حرف ها برود؛ ولی شرکت لاکهید می‌گفت بیشتر از این نباید با این هواپیما رفت، چون خطرناک است. اما در 15 آوریل سال 1986 این هواپیما به ماموریتی در لیبی فرستاده شده بود که در این ماموریت یک موشک به این هواپیما شلیک می‌شود و خلبان برای اینکه این موشک به آن اصابت نکند، هواپیما را با آخرین سرعت هدایت می‌کند به طوریکه سرعتش به 3.5 ماخ می‌رسد! که می‌شود سرعتی بالای 4300 کیلومتر بر ساعت! ابته هواپیما هایی هستند که می‌توانند سه ماخ سرعت بگیرند ولی آنها نمی‌توانند برای مدت طولانی با این سرعت بروند و نیز نمی‌توانند در ارتفاع بالایی پرواز کنند.

همانطور که شاید بدانید، پرواز بین لندن تا نیویورک بیشتر از 6 ساعت طول می‌کشه؛ اما این هواپیما این مسیر رو در 1 ساعت و 55 دقیقه طی کرده است و این یعنی از هر موشکی که تو دنیا ساخته شده سریع تر حرکت می‌کند و نمی‌تواند موشک به آن برسد!


مشکلات

با اینکه این هواپیما در طول خدمت خود حتی یک بار هم به‌دست دشمنانش از بین نرفت اما خودش چندین بار برای خودش حادثه درست کرد که موجب شد 12 SR-71 سقوط کنند.
این هواپیما با وجود اینکه خیلی در جنگ کاربرد داشت اما هزینه هایش خیلی زیاد بود؛ برای مثال ساخت هر فروند SR-71 برای امریکا 34 میلیون دلار خرج بر می‌داشت و هر ساعت پروازش تقریبا 60 هزار دلار می‌شد!

خلبان های این هواپیما به علت دما و فشار داخل کابین لباس های معمولی نیروی هوایی را نمی‌پوشیدند بلکه لباسی بسیار شبیه به لباس فضانوردان تن می‌کردند.

طول این هواپیما در سرعت سه ماخ در اثر اصطکاک 30 cm اضافه می‌شد! همین باعث می‌شد که موقع برگشت به زمین، هواپیما دچار مشکلات جدی باشد و حدود 35 ساعت زیر تعمیر قرار بگیرد.